De dag waarop ik deze blog schrijf (6 januari 2022) is de 110e geboortedag van Jacques Ellul, de Franse filosoof, theoloog, socioloog, jurist en historicus.
Ellul was een denker en een doener die bijna 50 boeken heeft gepubliceerd over diverse onderwerpen. Hij is toch het meest bekend geworden met zijn boeken over propaganda en de invloed van technologie op de Westerse samenleving waarbij zijn boek The Technological Society zijn meest bekende werk is. Ellul is bij het grote publiek vooral bekend om zijn sociologische werken maar hij heeft ook een hele reeks theologische en ethische boeken geschreven. Hij beschouwde deze boeken zelf vooral als tegenhanger van zijn sociologische boeken. Doorgaans wordt Ellul beschreven als een determinist, iemand die een dystopisch beeld van de invloed van technologie, of la technique zoals hij het zelf noemt, heeft. Ellul is geen makkelijke denker om te lezen en volgens hemzelf begrijp je zijn werken pas goed als je ze in samenhang leest, met andere woorden, je moet zijn theologische en sociologische boeken samen lezen. In zijn theologische werken zit volgens Ellul de vrijheid en hij vindt het ook de taak van christelijke intellectueel om hierover het publieke debat aan te gaan. Ik heb 2 jaar geleden mijn bachelor thesis voor de studie theologie over hem geschreven. In deze thesis vergelijk ik The Technological Society met het theologische werk The judgment of Jonah, Een link waar je deze thesis kan downloaden staat hieronder
Naast een denker was Ellul vooral iemand van de praxis. Hij was onder andere een tijdje loco-burgemeester van Bordeaux, hij was parttime voorganger van een protestantse gemeente, trok op met jeugddelinquenten en was een van de eerste milieuactivisten in Frankrijk. Er is nog steeds een grote community van wetenschappers die onderzoek doen naar Ellul en hier regelmatig over publiceren. Om kennis te maken met de vele werken die Ellul geschreven heeft, raad ik het boek Jacques Ellul A Companion to His Major Works van Jacob van Vleet en Jacob Marques Rollins aan. Daarnaast is er een interessant artikel geschreven in Radix waarin de COVID-tijd wordt geduid vanuit het gedachtengoed van Ellul en zijn tijdgenoot Heidegger en een podcast aflevering uit de serie Moderne Profeten over hem.